Galstenen

Wat zijn het

De galblaas is een klein zakvormig orgaan dat de gal opslaat, dit wordt geproduceerd door de lever. Het is in het lichaam nodig voor de vertering van vetten die in het voedsel zitten. De galblaas ligt rechtsboven in de buik tegen de voorkant van de lever. Via de galgang met de lever en de dunne darm verbonden.

Als je vet voedsel eet, perst de galblaas die gal via de afvoerbuis naar de dunne darm. Gal zorgt ervoor dat vetdruppels uiteenvallen in kleinere druppeltjes. Hierdoor wordt vet gemakkelijker verteerd om vervolgens opgenomen te worden in je bloed.

Steenvorming

1 op de 10 mensen heeft galstenen, vaak zonder dat ze er last van hebben. Galstenen zijn harde, steenachtige massa’s die in de galblaas of in het galkanaal zitten. Ze kunnen bestaan uit cholesterol, kalk, bilirubine (dat is het afbraakproduct van rode bloedcellen). De stenen komen in verschillende groottes voor, van een millimeter tot wel meer dan 2,5 centimeter. Je kan 1 of meerdere stenen tegelijk hebben.

Oorzaken

Een duidelijke oorzaak is nog niet bekend, wel zijn er een aantal factoren bekend die er mee te maken kunnen hebben:

-          Abnormale samenstelling van de gal (te veel cholesterol)

-          Blokkering van de galuitstoot

-          Infectie

-          Erfelijke factoren

-          Hoe ouder je bent hoe meer kans

-          Overgewicht

o   Snel afvallen vergroot de kans

-          Komen vaker bij vrouwen voor dan bij mannen

Symptomen

-          Pijn, meestal plotseling, zeurderig en brandend

-          Onbehaaglijk gevoel in bovenbuik

-          Boeren laten

-          Winderigheid

Pijn

Soms is het een heftige scherpe pijn rechtsboven in de buik. Deze scherpe pijn ontstaat doordat een galsteen komt vast te zitten in 1 van de galgangen of in de galbuis als deze erin kan komen. De galgang trekt samen wat voor heftige pijnaanvallen zorgt. Dit wordt ook wel koliekpijn genoemd. Dit kan 1 tot 4 uur aanhouden. De aanvallen houden op wanneer het steentje doorschiet naar de grote galbuis of de darm of wanneer de galblaas te uitgeput is om veder te persen.

Ontsteking

Witte ontlasting en geelzucht

Gal bevat bilirubine en dit zorgt ervoor dat de ontlasting de bruine kleur heeft. Wanneer je galgang wordt geblokkeerd door een galsteen zal de ontlasting wit van kleur worden doordat er geen gal meer naar de darmen toe kan. De gal kan dan in het bloed terechtkomen, dit zorgt ervoor dat de huid geel kleurt en je een donkergekleurde urine krijgt.

Diagnose

-          Beeldvormend onderzoek (CT scan)

-          Cholescintigrafie (HIDA-scan)

-          Magnetische resonantie cholangiopancreatografie (MRHPG)

-          Endoscopische retrograde cholangiopancreaticogratie (ERCP)

-          Bloedonderzoek

Behandeling

-          Dieet bij lichte galsteenklachten

-          Medicijnen om acute pijnaanvallen te bestrijden

-          Endoscopie

-          Operatie